سخنرانی شخصیت های برجسته حقوقی و شاهدان در کنفرانس حقوق بشر در ژنو
سخنرانی تاریخی پروفسور ژان زیگلر نایب‌رئیس کمیته مشورتی شورای حقوق بشر ملل متحد
آقای رئیس جلسه، خانم‌ها و آقایان، قبل از هر چیز از دعوتتان تشکر میکنم. هم‌چنان که اطلاع دارید، کمیته مشورتی شورای حقوق بشر یک ارگان کمکی شورای حقوق بشر است و بعد از مجمع عمومی و شورای امنیت سومین مرجع مهم سازمان ملل است. این کمیته متشکل از ۱۸ متخصص بین‌المللی است که توسط کشورهای هر کدام پیشنهاد شده‌اند و توسط شورای حقوق بشر انتخاب شده‌اند. آنها کاملاً مستقلند و در حال حاضر من نایب‌رئیس این کمیته هستم که بانک فکری شورای حقوق بشر است و پرونده‌ها را تشکیل می‌دهد، پیشنهادها را ارائه می‌دهد، مأموریت‌ها را اجرا میکند و غیره
کمیته ما از ۳۹ سال پیش، بارها در رابطه با جنایات دیکتاتوری آخوندها مورد مشورت قرار گرفته و واکنش نشان داده است. امروز صبح ما به دو دلیل اینجا هستیم: اولاً بزرگداشت و یادآوری شهادت حدود ۳۳۰۰۰ زن و مرد جوان و غیر جوان ایرانی در جریان کشتارهای ۱۹۸۸ (سال۶۷) و ثانیاً بررسی شیوه‌های پایان‌دادن به مصونیت قاتلانی که برخی از آنها هنوز در مسند قدرت هستند. باید دید چگونه می‌توانیم آنها را به‌دست عدالت بین‌المللی بسپاریم که مرجعی است برای پایان‌دادن به این مصونیت کاملاً فضاحت‌بار. اجازه بدهید مقدمتاً چند نکته را بگویم؛ قبل از هر چیز تسلیت‌های عمیق خودم را نثار بازماندگان این کشتارها و خانواده‌‌های شهیدان، نه فقط قتل عام۱۹۸۸ (سال۶۷) بلکه کشتارهایی میکنم که تا به امروز ادامه دارد. نکته دوم: می‌خواستم به اختصار وضعیتی را که امروز در آن هستیم یادآوری کنم. ما در شرایط خارق‌العاده‌یی هستیم و مردم ایران بار دیگر ب‍پاخاستند. نسل جدیدی برخاسته. جوانانی که تظاهرات کردند از جان گذشته هستند، چون می‌دانند که وقتی دستگیر می‌شوند، مورد شکنجه قرار میگیرند و به قتل می‌رسند و به این اشراف دارند. البته یک دلیل این از جان گذشتن‌ها همانطور که مطبوعات غربی نوشته‌اند، اعتراض علیه افزایش قیمت‌ها و فقر اقتصادی و فساد آخوندهاست، اما در واقع آتشی که به جان آنها افتاده، آتشی است که توسط شهیدان سال ۶۷ برافروخته شده است. آنها خواهان آزادی، دموکراسی و احترام به حقوق بشر هستند و جای شکی نیست که آنها از الگوی قهرمانانه شهیدان سال ۶۷ انگیزه میگیرند. لذا به‌نحوی کاملاً فوق‌العاده می‌بینیم که فداکاری این مردان و زنان قهرمان در سی سال پیش هنوز هم موضوع روز است
نکته مقدماتی سومی که می‌خواستم به سمعتان برسانم این است که دوست من اریک (سوتاس) از کاظم رجوی یاد کرد. کاظم رجوی اولین نماینده شورای ملی مقاومت ایران در شورای حقوق بشر بود. وی فردی بسیار فعال در جامعه مدنی در سطح بین‌المللی و در ژنو بود و به‌یمن کاظم رجوی و آنهایی که جای او را پرکردند، تماس با شورای حقوق بشر هرگز قطع نشد و سازمان ملل همیشه به شکل خارق‌العاده و هوشیارانه و در جزئیات توسط شورای ملی مقاومت ایران در جریان امور قرار گرفت. از کاظم رجوی صحبت میکنم، چرا که وی در روستایی در چند ده کیلومتری اینجا به‌نام «تانه» توسط آدمکشان رژیم تهران به قتل رسید. این جنایت از ماه آوریل ۱۹۸۹ تاکنون بدون مجازات باقی مانده و من نمی‌توانم جلو چنین جمعی از مستمعین صحبت کنم بدون اینکه از تلاش و یاد این مرد کاملاً خارق‌العاده تقدیر کنم که او نیز با جانش قیمت را پرداخت، او کاظم رجوی بود و این کار را برای افشای جنایات آخوندها انجام داد. از آنجایی که ما به یکدیگر بسیار نزدیک بودیم و او در همان دانشگاه من در ژنو استاد دانشگاه بود. می‌خواستم در این فرصت یک نکته در رابطه با کاظم بگویم: من مدت‌ها با یکی از همکارانم در شورای ملی بنام آقای «لوبا» صحبت کردم. او مشاور حکومتی در زمینه عدالت و پلیس در ایالت «وو» بود. کاظم و خانواده‌اش نیز در «تانه» در همین ایالت زندگی میکردند. من از دولت و از این وزیر دادگستری ایالت درخواست کردم حفاظت کاظم رجوی را تأمین کنند. کاظم رجوی مخالفت کرد. دولت ایالتی موافقت کرد و درخواست کرد که او به دیدار آنها برود و گفت، ما نظارت و حفاظت توسط پلیس را در «تانه» در منطقه سکونت او تأمین خواهیم کرد، ولی کاظم جواب داد: «هرگز!». من به او گفتم: «مگر دیوانه شده‌یی؟ چرا نه؟ خودت می‌دانی که تهدیدت کرده‌اند»؛ او پاسخ داد: «رفقای من در هیچ جای جهان حفاظت ندارند و من هم نخواهم داشت». او به همین دلیل کشته شد. اینها ارزش‌هایی است که از قهرمانان سال ۶۷ به ارث رسیده است؛ و اکنون امید جدیدی با تظاهرات چند روز و چند هفته پیش مرتفع شده است. این تظاهرات قطعاً ادامه خواهند داشت و بهای آن نیز برای تظاهرکنندگان، خون است. جا دارد جمله‌یی از «ژان ژورس» را یادآوری کنم که میگفت: «این جاده مملو از جسد است، ولی انتهای آن به عدالت می‌رسد». آنچه امروز در ایران رخ می‌دهد، بیانگر امیدی درخشان است، چرا که (و نکات مقدماتی‌ام را با این یادآوری به پایان می‌رسانم)، چون میراث، الگو، شهادت و فداکاری زنان و مردان قهرمان سال ۶۷ بار دیگر در نسل جوانی که امروز بپاخاسته احیا می‌شوند. آنها برای همان ارزش‌های
...دموکراسی، استقلال و آزادی در ایران برخاسته‌اند
و اکنون سخنانم را در دو محور ادامه می‌دهم. محور اول یادآوری یکی، دو نکته تاریخی است که به‌نظرم مهم هستند و حرف‌های محور دوم، سخنانم را تکمیل خواهند کرد. خمینی در سال ۱۹۷۹ به ایرانی برگشت که شاه از آن فرار کرده بود و نیروی اصلی که در جامعه مطرح بود، مجاهدین خلق بودند. چرا؟ چون مجاهدین خلق اصلی‌ترین نیروی مقاومت علیه دیکتاتوری شاه بودند. ساواک که پلیس و گشتاپوی شاه بود، تمام بنیانگذاران مجاهدین را از میان برداشت. جانشین بنیانگذار مجاهدین، مسعود رجوی که زنده مانده بود، ده روز قبل از بازگشت خمینی از زندان آزاد شد. وی از اقبال بالایی به‌یمن همین مقاومت علیه دیکتاتوری شاه، برخوردار بود. من نمونه مسعود را گفتم، چون مسعود محکوم به اعدام شده بود و در آخرین دقایق نجات یافت، چون کاظم به دیدار رئیس کنفدراسیون سوئیس رفت که در آن دوران «پیر گرابل» بود و «پیر گرابل» پذیرفته بود که به «سن موریتس» برود، جایی که شاه مشغول گذراندن تعطیلاتش در هتلی بسیار لوکس بود تا از شاه درخواست لغو اعدام مسعود را بکند و شاه نیز نمی‌توانست دست رد به سینه رئیس کنفدراسیون سوئیس بزند. این‌چنین بود که چند لحظه یا شاید چند ساعت قبل از اعدام، مسعود نجات یافت و این‌چنین بود که او با به‌طور طبیعی مجاهدین تبدیل به اصلی‌ترین و معتبرترین نیروی ایرانی شدند که خمینی وارد آن میشد. یک ملاقات بین خمینی و مسعود یا هیأت مجاهدین که توسط مسعود هدایت میشد صورت گرفت؛ یک جلسه که در ۱۹۸۰ بود. در آنجا خمینی گفت چه بخواهید بهتان می‌دهم، ولی باید قبول کنید که همراه من «دشمنان خدا» را له کنید. منظورش مستقر کردن دیکتاتوری اسلامی بود؛ و مجاهدین به سینه او دست رد زدند و مخالفت کردند. مسعود گفت، ما این‌قدر از دوستانمان را از دست داده‌ایم، بهای گزافی در زندان‌ها و زیر شکنجه‌های ساواک پرداخته‌ایم و برای استقرار دموکراسی، استقلال، حاکمیت مردم و
سخنرانی تاریخی پروفسور ژان زیگلر نایب‌رئیس کمیته مشورتی شورای حقوق بشر ملل متحد
آقای رئیس جلسه، خانم‌ها و آقایان، قبل از هر چیز از دعوتتان تشکر میکنم. هم‌چنان که اطلاع دارید، کمیته مشورتی شورای حقوق بشر یک ارگان کمکی شورای حقوق بشر است و بعد از مجمع عمومی و شورای امنیت سومین مرجع مهم سازمان ملل است. این کمیته متشکل از ۱۸ متخصص بین‌المللی است که توسط کشورهای هر کدام پیشنهاد شده‌اند و توسط شورای حقوق بشر انتخاب شده‌اند. آنها کاملاً مستقلند و در حال حاضر من نایب‌رئیس این کمیته هستم که بانک فکری شورای حقوق بشر است و پرونده‌ها را تشکیل می‌دهد، پیشنهادها را ارائه می‌دهد، مأموریت‌ها را اجرا میکند و غیره
کمیته ما از ۳۹ سال پیش، بارها در رابطه با جنایات دیکتاتوری آخوندها مورد مشورت قرار گرفته و واکنش نشان داده است. امروز صبح ما به دو دلیل اینجا هستیم: اولاً بزرگداشت و یادآوری شهادت حدود ۳۳۰۰۰ زن و مرد جوان و غیر جوان ایرانی در جریان کشتارهای ۱۹۸۸ (سال۶۷) و ثانیاً بررسی شیوه‌های پایان‌دادن به مصونیت قاتلانی که برخی از آنها هنوز در مسند قدرت هستند. باید دید چگونه می‌توانیم آنها را به‌دست عدالت بین‌المللی بسپاریم که مرجعی است برای پایان‌دادن به این مصونیت کاملاً فضاحت‌بار. اجازه بدهید مقدمتاً چند نکته را بگویم؛ قبل از هر چیز تسلیت‌های عمیق خودم را نثار بازماندگان این کشتارها و خانواده‌‌های شهیدان، نه فقط قتل عام۱۹۸۸ (سال۶۷) بلکه کشتارهایی میکنم که تا به امروز ادامه دارد. نکته دوم: می‌خواستم به اختصار وضعیتی را که امروز در آن هستیم یادآوری کنم. ما در شرایط خارق‌العاده‌یی هستیم و مردم ایران بار دیگر ب‍پاخاستند. نسل جدیدی برخاسته. جوانانی که تظاهرات کردند از جان گذشته هستند، چون می‌دانند که وقتی دستگیر می‌شوند، مورد شکنجه قرار میگیرند و به قتل می‌رسند و به این اشراف دارند. البته یک دلیل این از جان گذشتن‌ها همانطور که مطبوعات غربی نوشته‌اند، اعتراض علیه افزایش قیمت‌ها و فقر اقتصادی و فساد آخوندهاست، اما در واقع آتشی که به جان آنها افتاده، آتشی است که توسط شهیدان سال ۶۷ برافروخته شده است. آنها خواهان آزادی، دموکراسی و احترام به حقوق بشر هستند و جای شکی نیست که آنها از الگوی قهرمانانه شهیدان سال ۶۷ انگیزه میگیرند. لذا به‌نحوی کاملاً فوق‌العاده می‌بینیم که فداکاری این مردان و زنان قهرمان در سی سال پیش هنوز هم موضوع روز است
نکته مقدماتی سومی که می‌خواستم به سمعتان برسانم این است که دوست من اریک (سوتاس) از کاظم رجوی یاد کرد. کاظم رجوی اولین نماینده شورای ملی مقاومت ایران در شورای حقوق بشر بود. وی فردی بسیار فعال در جامعه مدنی در سطح بین‌المللی و در ژنو بود و به‌یمن کاظم رجوی و آنهایی که جای او را پرکردند، تماس با شورای حقوق بشر هرگز قطع نشد و سازمان ملل همیشه به شکل خارق‌العاده و هوشیارانه و در جزئیات توسط شورای ملی مقاومت ایران در جریان امور قرار گرفت. از کاظم رجوی صحبت میکنم، چرا که وی در روستایی در چند ده کیلومتری اینجا به‌نام «تانه» توسط آدمکشان رژیم تهران به قتل رسید. این جنایت از ماه آوریل ۱۹۸۹ تاکنون بدون مجازات باقی مانده و من نمی‌توانم جلو چنین جمعی از مستمعین صحبت کنم بدون اینکه از تلاش و یاد این مرد کاملاً خارق‌العاده تقدیر کنم که او نیز با جانش قیمت را پرداخت، او کاظم رجوی بود و این کار را برای افشای جنایات آخوندها انجام داد. از آنجایی که ما به یکدیگر بسیار نزدیک بودیم و او در همان دانشگاه من در ژنو استاد دانشگاه بود. می‌خواستم در این فرصت یک نکته در رابطه با کاظم بگویم: من مدت‌ها با یکی از همکارانم در شورای ملی بنام آقای «لوبا» صحبت کردم. او مشاور حکومتی در زمینه عدالت و پلیس در ایالت «وو» بود. کاظم و خانواده‌اش نیز در «تانه» در همین ایالت زندگی میکردند. من از دولت و از این وزیر دادگستری ایالت درخواست کردم حفاظت کاظم رجوی را تأمین کنند. کاظم رجوی مخالفت کرد. دولت ایالتی موافقت کرد و درخواست کرد که او به دیدار آنها برود و گفت، ما نظارت و حفاظت توسط پلیس را در «تانه» در منطقه سکونت او تأمین خواهیم کرد، ولی کاظم جواب داد: «هرگز!». من به او گفتم: «مگر دیوانه شده‌یی؟ چرا نه؟ خودت می‌دانی که تهدیدت کرده‌اند»؛ او پاسخ داد: «رفقای من در هیچ جای جهان حفاظت ندارند و من هم نخواهم داشت». او به همین دلیل کشته شد. اینها ارزش‌هایی است که از قهرمانان سال ۶۷ به ارث رسیده است؛ و اکنون امید جدیدی با تظاهرات چند روز و چند هفته پیش مرتفع شده است. این تظاهرات قطعاً ادامه خواهند داشت و بهای آن نیز برای تظاهرکنندگان، خون است. جا دارد جمله‌یی از «ژان ژورس» را یادآوری کنم که میگفت: «این جاده مملو از جسد است، ولی انتهای آن به عدالت می‌رسد». آنچه امروز در ایران رخ می‌دهد، بیانگر امیدی درخشان است، چرا که (و نکات مقدماتی‌ام را با این یادآوری به پایان می‌رسانم)، چون میراث، الگو، شهادت و فداکاری زنان و مردان قهرمان سال ۶۷ بار دیگر در نسل جوانی که امروز بپاخاسته احیا می‌شوند. آنها برای همان ارزش‌های
...دموکراسی، استقلال و آزادی در ایران برخاسته‌اند
و اکنون سخنانم را در دو محور ادامه می‌دهم. محور اول یادآوری یکی، دو نکته تاریخی است که به‌نظرم مهم هستند و حرف‌های محور دوم، سخنانم را تکمیل خواهند کرد. خمینی در سال ۱۹۷۹ به ایرانی برگشت که شاه از آن فرار کرده بود و نیروی اصلی که در جامعه مطرح بود، مجاهدین خلق بودند. چرا؟ چون مجاهدین خلق اصلی‌ترین نیروی مقاومت علیه دیکتاتوری شاه بودند. ساواک که پلیس و گشتاپوی شاه بود، تمام بنیانگذاران مجاهدین را از میان برداشت. جانشین بنیانگذار مجاهدین، مسعود رجوی که زنده مانده بود، ده روز قبل از بازگشت خمینی از زندان آزاد شد. وی از اقبال بالایی به‌یمن همین مقاومت علیه دیکتاتوری شاه، برخوردار بود. من نمونه مسعود را گفتم، چون مسعود محکوم به اعدام شده بود و در آخرین دقایق نجات یافت، چون کاظم به دیدار رئیس کنفدراسیون سوئیس رفت که در آن دوران «پیر گرابل» بود و «پیر گرابل» پذیرفته بود که به «سن موریتس» برود، جایی که شاه مشغول گذراندن تعطیلاتش در هتلی بسیار لوکس بود تا از شاه درخواست لغو اعدام مسعود را بکند و شاه نیز نمی‌توانست دست رد به سینه رئیس کنفدراسیون سوئیس بزند. این‌چنین بود که چند لحظه یا شاید چند ساعت قبل از اعدام، مسعود نجات یافت و این‌چنین بود که او با به‌طور طبیعی مجاهدین تبدیل به اصلی‌ترین و معتبرترین نیروی ایرانی شدند که خمینی وارد آن میشد. یک ملاقات بین خمینی و مسعود یا هیأت مجاهدین که توسط مسعود هدایت میشد صورت گرفت؛ یک جلسه که در ۱۹۸۰ بود. در آنجا خمینی گفت چه بخواهید بهتان می‌دهم، ولی باید قبول کنید که همراه من «دشمنان خدا» را له کنید. منظورش مستقر کردن دیکتاتوری اسلامی بود؛ و مجاهدین به سینه او دست رد زدند و مخالفت کردند. مسعود گفت، ما این‌قدر از دوستانمان را از دست داده‌ایم، بهای گزافی در زندان‌ها و زیر شکنجه‌های ساواک پرداخته‌ایم و برای استقرار دموکراسی، استقلال، حاکمیت مردم و
...حقوق بشر در ایران مبارزه می‌کنیم
از اینجا جدایی صورت گرفت و به‌سرعت اختلافات بالا گرفت و سرکوب تقریباً بلافاصله بعد از آن شروع شد. اوج آن که به گفته مجاهدین یک سرفصل به‌شمار می‌آمد، ۲۰ ژوئن ۱۹۸۱ (۳۰ خرداد ۶۰) بود، (البته قبل از آن هم مسعود روی وعده‌های خمینی حساب نمی‌کرد). در تاریخ ۲۰ ژوئن ۱۹۸۱ (۳۰ خرداد ۶۰)، تظاهرات عظیمی توسط مجاهدین سازماندهی شد که ۵۰۰۰۰۰ نفر در آن شرکت کردند؛ من عکسهای آن‌را دیده‌ام. دست‌کم ۵۰۰۰۰۰ نفر در تهران، مطالبات آزادی و دموکراسی خود را مطرح کردند. اینجا بود که برای اولین‌بار نیروهای خمینی که همان پاسداران باشند، روی جمعیت آتش گشودند. این اولین کشتار بزرگ در ملاء عام بود و بعد از آن، مجاهدین و دموکرات‌ها و مبارزان آزادی به‌طور عام، زندگی مخفی پیشه کردند و سرکوب شدند؛ سرکوبی که در سال ۱۹۸۸ به اوج رسید.
بعد از این جدایی دیگرمذاکره‌یی در کار نبود و خشونت فاشیستی بنیان‌کن و بی‌رحمانه‌یی به راه افتاد علیه جنبشی شامل مردان و زنان از همه نسل‌ها و تمام مذاهب که خواهان برقراری دموکراسی و آزادی بودند و نکته خارق‌العاده تا همین امروز در رابطه با مجاهدین و به‌طور عام در رابطه با شورای ملی مقاومت این است که آنها اسلامی دموکراتیک و اسلام روشناییها را ترویج میکنند. به همین دلیل است که این جنبش و مقاومت ایران این‌قدر برای کل جهان اهمیت دارد. چون ۱،۱میلیارد مسلمان در جهان، قربانی بدترین نوع انحرافات از قبیل بنیادگراها و دیکتاتوری آخوندهای حاکم بر ایران و غیره هستند. و در نقطه مقابل، اینها کسانی هستند که با خون خود به اسلامی دموکراتیک و اسلام روشناییها گواهی می‌دهند؛ اسلامی که میراث عظیم مشرق‌زمین را نمایندگی میکند که بزرگ اندیشمندان و فلاسفه اسلامی بانیان آن بودند در دوران «اسلام روشناییها» مجاهدین را اغلب بانیان دوران دوم «اسلام روشناییها» می‌نامند. به همین دلیل این جنبش مقاومت در ایران نه تنها ارزش‌هایی که در ابتدا گفتم، بلکه برداشتی از اسلام را نمایندگی میکند، هم‌چنان که دوستانی که در مجاهدین دارم قویاً به خدا اعتقاد دارند، مسلمانانی عمیقاً مؤمن و مردان و زنانی مؤمن هستند، ولی اعتقاد آنها بر پایه بردباری و مؤمن به روح قرآن است؛ اعتقادی که کاملاً و تکرار میکنم بر مبنای «(اسلام) روشناییها» است، به همین دلیل، تکرار میکنم که این جنبش از چنین اهمیتی برخوردار است
یک استناد تاریخی برایم تداعی شد که شاید ربطی به چارچوب بحثمان نداشته باشد اما طرز تفکر مرا به خوبی بازگو میکند. در سال ۱۸۴۳ در «ورشو»، فرمانده کل قوای اشغالگر روسیه «چرویسکی» نام داشت. وی که قیام مردم «ورشو» را سرکوب کرده بود، روزی در پای قصرش باندرولی می‌بیند که شبانه توسط قیام‌کنندگانی نصب شده بود که برای آزادی خودشان علیه اشغال تزاری مبارزه میکردند، روی آن نوشته شده بود: «برای آزادی ما و خودتان». مخاطب، یک نیروی اشغالگر بود که از یک قدرت تزاری وحشتناک برده‌داری دفاع میکرد؛ و شورشیان میگفتند، ما داریم برای آزادی خودمان اما همچنین برای آزادی شما مبارزه می‌کنیم. مجاهدین و شورای ملی مقاومت هم دقیقاً در همان شرایط به‌سر می‌برند. مبارزه آنها برای آزادی ما هم هست، چون ما به «اسلام روشناییها» نیاز داریم، به (اسلام) هم‌زیستی، همکاری، مسالمت و هماهنگی. ابعادی بین‌المللی نهفته است، نه تنها در فداکاری شهیدان سال ۶۷، بلکه در فداکاری آنهایی که همین الآن شکنجه و کشته می‌شوند و کوتاه نمی‌آیند و چند هفته پیش در ایران تظاهرات کردند. یک رابطه ارگانیک و تقریباً خونی بین آنها و ما وجود دارد؛ بین فداکاری آنها و آزادی ما که آنها از آن دفاع میکنند
و حالا می‌رسم به دومین و آخرین محور سخنانم. به همین دلایل، همبستگی ما نباید فقط یک همبستگی لفظی باشد، بلکه به‌لحاظ سیاسی ضرورت دارد. جنایتکارانی مثل آخوندها، دیکتاتورهایی هستند که ۳۹سال است دارند حکومت میکنند، بدون اینکه مجازات شوند و آنها به جنایاتشان ادامه می‌دهند. من در اینجا کتاب «شهیدان آزادی» را دارم که توسط شورای ملی مقاومت آماده شده، فهرست ۲۰۰۰۰ شهید ۱۲۰۰۰۰ نفری که از زمان به حکومت‌رسیدن دیکتاتوری آخوندها به شهادت رسیده‌اند
در اینجا فتوای خمینی را می‌بینیم که کشتارهای سال ۱۹۸۸ را مشروع کرد. در اینجا نیز فهرستی از اسامی همه این شهیدان همراه با سن و عکسشان را می‌بینیم. واقعاً تکان‌دهنده است. من تمام شب را مشغول ورق‌زدن این کتاب بودم. این شهادت‌ها برای آزادی ما، هم‌چنان ادامه دارد و باید نقطه پایانی بر این مصونیت گذاشت. چگونه باید به این مصونیت پایان داد؟ از طریق کارزار افکار عمومی در غرب. تاکنون منافع حکومتی، منافع تجاری و سودجویی مانع آن بوده است. ایران کشوری بسیار پهناور و بسیار ثروتمند است و دارای جذبه‌های بسیاری است برای سرمایه‌داری و سودهای کلانی به خودکامگان سرمایه‌دار و مجموع دستگاه سرمایه‌داری غرب ارائه می‌دهد. افکار عمومی اروپا باید بیدار شوند. جلسه امروز صبح که بار دیگر به‌خاطر برگزاری آن از جامعه مدنی قدردانی میکنم، در جهت همین تلاش است، (این افکار عمومی) باید بیدار شوند و خواهان آن بشوند که مصونیت پایان یابد.
سخنرانان دیگری قبل از من خواهان تحقیقات سازمان ملل شدند و من تبریک می‌گویم و تشکر میکنم از کمیسر عالی حقوق بشر که ناظرینی به این جلسه فرستاده و گفته است که در این مورد جنایت علیه بشریت رخ داده است. جنایت علیه بشریت بعد از ۳۰ سال، ۲۰ سال، ۵۰ سال، ۶۰ سال هم، شامل مرور زمان نمی‌شوند. مفهوم جنایت علیه بشریت به‌طور کامل تعریف شده. این مفهوم در سال ۱۹۴۸، در «قطعنامه نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت»، تعریف شده است. ماده ۷ «اساسنامه رم» در سال ۱۹۹۸ نیز همین تعریف را تکرار کرده است. این اساسنامه منشاء تأسیس دادگاه بین‌المللی بوده است. اعمال وحشیانه‌یی که توسط دیکتاتوری آخوندها به شهیدان ایرانی تحمیل شده، با دقت حقوقی تمام تعریف شده‌اند
من به‌سرعت برایتان می‌خوانم که جنایت علیه بشریت چیست. گواهیهایی که گوش دادید و گواهیهایی که در این کتاب تکان‌دهنده و تأثیرگذار هستند، در جزییات همه‌چیز را تشریح میکنند، کاملاً به‌لحاظ حقوقی تعریف شده‌اند، صحبت از یک محکومیت کلی قتل یا شکنجه نیست.
اجازه بدهید آن‌را سریع بخوانم. ماده ۷ «اساسنامه رم» که مفهوم جنایت علیه بشریت که در «قطعنامه نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت» در سال ۱۹۴۸ آمده را تکرار میکند، میگوید: «جنایت علیه بشریت، به هر کدام از اعمالی اطلاق میشود که در ادامه ذکر شده است: «اعمالی که در چهارچوب یورشی سراسری یا سیستماتیک به جمعیتی غیر نظامی انجام شود، از جمله کشتار جمعی، قتل عام، به برده گرفتن، جابجایی برای استفاده به‌عنوان برده، جابجایی یک جمعیت، زندانی‌کردن یا شکل دیگری از محرومیت شدید آزادی‌های فیزیکی که نقض قوانین بنیادین حقوق بین‌الملل به‌شمار بیاید، شکنجه، تجاوز، و تمام سایر اشکال خشونتهای جنسی با شدت مشابه، ا‌ذیت و آزار هر گروه یا جمعی از افراد که به دلایل سیاسی، نژادی، ملی، قومی یا فرهنگی (در این نمونه دلیل سیاسی مطرح است) یا باز هم مذهبی یا جنسیتی صورت بگیرد، ناپدید شدن اجباری افراد، جنایت از نوع آپارتاید، اعمال غیر انسانی دیگر با ویژگیهای مشابه که عمدا باعث رنجهای شدید یا آسیبهای جدی به موجودیت جسمی یا سلامت جسمی یا روانی بشود
اینها معنای بسیار دقیق همین جنایات علیه بشریتی است که مطابق گواهیهایی که در این جلسه ارائه شد صورت گرفته‌اند و کماکان توسط قاتلان آخوندها صورت گرفته و هم‌چنان صورت می‌گیرد.
برای اینکه کمیسیون تحقیقی تشکیل شود، باید عاملان این جنایت علیه بشریت شناسایی شوند. این بسیار آسان است و هیچ مشکلی در این رابطه نیست و هیچ مشکل قضایی یا فنی برای تحقیق‌کنندگان در میان نیست. در نمونه «پینئولا» در کمیسیون تحقیق برای سوریه مشکلاتی برای شناسایی عاملان وجود دارد، ولی در این پرونده هیچ مشکلی نیست. در کشتارهای سال ۱۹۸۸ که الآن فقط آن‌را بررسی می‌کنیم، مجرمان در سه سطح دسته‌بندی می‌شوند. ابتدا اعضای هیأت‌های معروف مرگ هستند که خمینی برقرار کرده، شامل یک دادستان، یک قاضی و یک نماینده سرویس‌های مخفی. در هر روستا و شهرستان و شهری، یک هیأت مرگ تأسیس شده بود که قابل شناسایی است؛ و خمینی در فتوایی که در اینجا هست و بسیار در جزییات است و این هیأت‌ها را تشکیل داده میگوید، اگر ۲ نفر از این ۳ نفر موافق اعدام باشند، باید اعدام کرد. نه حق دفاع به رسمیت شناخته شده، نه حق وکیل گرفتن، نه حق استماع. هیأت تشخیص می‌دهد و اگر ۲ نفر آنها موافق بودند، اعدام صورت می‌گیرد. اینها همه قابل شناسایی هستند. اگر اعضای این کمیته‌ها زنده مانده باشند، به‌راحتی قابل شناسایی هستند. پس از آن، مجریان اعدام، پاسداران هستند. خود هیأت نمی‌کشد، این پاسداران هستند که افراد را می‌کشند. آنها نیز شناخته‌شده و قابل شناسایی هستند؛ و بالأخره و مهم‌تر از همه، آمران این کشتارهای جمعی یا هر کدام از جنایت‌هایی که در ماده ۷ «اساسنامه رم» به آن اشاره دارد، هستند. آنها نیز شناخته‌شده هستند و بسیاری از آنها هنوز در مسند قدرتند. به‌عنوان نمونه، وزیر کنونی [دادگستری] یکی از قاتلانی است که در کشتارهای جمعی در سال ۱۹۸۸ به‌کار گرفته شده است
بنا بر این باید کمیسیون تحقیقی از سازمان ملل تشکیل شود و حقوقدانان برجسته‌یی که خیلی بیشتر از من صلاحیت دارند، مثل استاد گارسه یا خود شما که در برابر صلاحیت بی‌نهایتتان سر فرود می‌آورم، توضیح دادند که تحقیقات چگونه صورت می‌پذیرند.
آنچه به خود من بر می‌گردد و این آن چیزی است که کمیته ما از شورای حقوق بشر درخواست خواهد کرد، این است که این شورای حقوق بشر است که باید یک کمیسیون تحقیق در رابطه با کشتارهای سال ۱۹۸۸ و کشتارهای بعد از آن آن تشکیل بدهد.
آقای «فرش» که حقوقدان بزرگی است و اینجا حضور دارد و مدت‌ها نقش اساسی در کمیساریای عالی ایفا کرده است، بر این عقیده است که خود کمیسر عالی دارای این صلاحیت هست که چنین کمیسیونی را تأسیس کند؛ چه شورا بخواهد چنین کمیسیونی را تأسیس کند چه کمیسر عالی، این کمیسیون تحقیق باید تشکیل شود و هیچ مانعی از جنس تعیین جرم و شناسایی عاملان جرم در میان نیست؛ و سپس، نکته آخر مربوط میشود به بعد از اینکه این کمیسیون تحقیق، جنایت‌ها را تأیید کرد و عاملان آن‌را نیز شناسایی کرد، در آن نقطه چه باید کرد؟ باید دادگاه ویژه را تشکیل داد. ما نیاز به یک دادگاه ویژه داریم و باید مجمع عمومی سازمان ملل یک دادگاه ویژه در رابطه با ایران تشکیل بدهد تا به این مصونیت که مایه ننگ بشریت است پایان بدهد
در پایان، بار دیگر از جامعه مدنی و از مقاومت ایران تشکر میکنم که رشته سخن را به من دادند
طاهر بومدرا
امروز صبح توضیحات عالی از کریستی بریملو و شاهدان که ارائه شدند را شنیدیم. کریستی نشان داد تعدادی از جرایم را که تحت عنوان جنایات علیه بشریت هستند. همچنین پرفسور زیگلر و تمام حقوقدان برجسته اینجا اشاره کرده اند که اکنون این جنایت علیه بشریت است و من می گویم این یک جنایت علیه بشریت است گاهی اوقات آن را می شناسیم بدون تعریف آن، سوال اصلی که ما باید پاسخ بدهیم چه راهی به جلو است. مطمئنا ما پروفسور زیگلر را شنیدیم که راه های خاصی را پیشنهاد داد. اما من می خواهم که نسبت به آن مقداری محتاط تر باشم. شما آگاه هستید که بررسی مسئله حقوق بشر در ایران اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد توسط نخست وزیر سابق سوئد، اولاف پالمه آغاز شد. تا رسیدیم به گزارشگر ویژه اخیر در مورد حقوق بشر در ایران. همه آنها حکومت ایران را برای تحقیقات فرا دخواندند. و اگر شما گزارش های این گزارشگران ویژه را دنبال کرده باشید، همه این فراخوانها به طور قطع توسط جمهوری اسلامی ایران رد شد. این به چه معناست؟ این به این معنی است که این حکومتی است که از انجام وظایف خود برای تحقیقات سرباز می زند. و همچنین قادر به انجام این کار نیست، زیرا آنها یک سیستم قضایی مستقل ندارند. تا کنون سازمان ملل متحد بسیار کار کرده است. اما کافی نیست. چون ما باید یک تحقیق انجام دهیم. گزارشگر ویژه اخیر در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران یک گزارش فوق العاده را به مجمع عمومی ارائه کرده است. دبیر کل سازمان ملل متحد به این گزارش اشاره کرده و مجددا یک گزارش فوق العاده به مجمع عمومی و شورای امنیت ارائه می دهد. بنابراین مکانیسم کاری وجود دارد. و ما نیاز داریم که خانم جهانگیر گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران از فراخوان به دولت ایران برای تحقیقات عبور کند. ما نیاز به ایجاد کمیسیون تحقیق بین المللی داریم مستقل از رژیم جمهوری اسلامی
اما مسائل دیگر وجود دارد، راه های دیگری نیز وجود دارد، زیرا امروز صبح هنگامی که شاهدان و کریستی به جنایاتی که اتفاق افتاده بود اشاره میکردند، آنها به شکنجه اشاره کردند. و ما در سازمان ملل مکانیزمی برای ارتقا و حمایت از حقوق بشر در اختیار داریم، ما گزارشگر ویژه مربوط به شکنجه را داریم. بنابراین ما مایلیم که او درگیر این مساله بشود. کما اینکه گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران خانم جهانگیر است. همچنین گزارشگر ویژه دیگری در مورد کشتار غیر قانونی نیز وجود دارد. در مورد این گزارشگر ویژه نیز ما نیاز داریم که او را در مورد مسائل قتل عام که در ایران رخ داد، درگیر کنیم. یک گزارشگر ویژه در مورد مفقودین وجود دارد. چرا او نیز با مسئله افرادی که سی سال پیش کشته شده اند، درگیر نشود. تا کنون خانواده ها گواهی فوتی نگرفته اند. آنها یک تأییدیه قطعی هم ندارند که عزیزانشان اعدام شده اند یا اینکه هنوز جایی مفقود هستند. در نتیجه اینها راه کارهای به جلو است، ما می خواهیم آن گزارشگران ویژه که ماموریت دارند، این موضوع را در دستور کار خود قرار دهند. همچنین ما قانونا حق داریم که از کمیساریای عالی حقوق بشر بخواهیم که ابتکار عمل خود را بدست بگیرد. چنانچه گزارشگران ویژه این مسئله را به عنوان یک مسئله فوری در نظر بگیرند و همچنین کمیساریای عالی این مکانیزمها را دستور بدهد و گزارشگران ویژه کل این پروسه را به صورت جمعی و فردی بدست بگیرند. به طور جمعی به این معنی که پنج گزارشگر ویژه ذیربط باید با هم جمع شوند و توان خود را با هم سرجمع کنند و بیانیه ای را صادر کنند و خودشان تحقیقاتی را درخواست بکنند. و به طور فردی یعنی اینکه هر گزارشگر مربوطه باید یک گزارش ارائه کند که به مجمع عمومی داده شود و قطعا مجمع عمومی تحت تاثیر این گزارش خواهد بود . پس از همه اینها، اجرای اصول راهنمای تحقیق درباره جنایات علیه بشریت، جنایات جنگی، نسل کشی و غیره خواهد بود. من این را می گویم و واقعا بسیار خوشحال هستم که دفتر کمیسر عالی در اینجا نمایندگی می شود و امیدوارم آنچه که در این پنل گفته شد و شهادت داده شد به کمیساریای عالی ارسال شود و از توجه شما بسیار سپاسگزارم.
کریستی بریملو - رئیس کمیته حقوق بشر کانون وکلای انگلستان و ولز
می‌خواهیم جلسه بعدی را شروع کنیم و این جلسه در رابطه با مدارک است. بنابراین به همه یادآوری میکنم که موضوع امروز فقط سخنرانی‌ها نیست بلکه درک مسئله مدارک هم هست که از طریق شاهدان به‌دست می‌آید. از این‌رو می‌توانیم حتی در زمانی کوتاه امروز نشان بدهیم که ما به اندازه کافی مدرک داریم تا تحقیقات را فردا شروع کنیم و ما این‌را با شاهدانی که به‌همراه داریم به آسانی می‌توانیم نشان بدهیم. شهادت‌ها همیشه بسیار دردناک است و می دانم که برای بسیاری از شما خیلی سخت است؛ ولی هم‌زمان می‌دانم که همه شما اهمیت این مسئله را درک می‌کنید که باید گوش کرد و حمایت کرد و برای شما اگر چه بسیار سخت است ولی با نشستن و گوش‌کردن، این حمایت را انجام می‌دهید، چون با گوش‌کردن، همه ما به‌نوعی تبدیل به شاهد می‌شویم و می‌توانیم براساس آن عمل کنیم. حال اولین نفری که از او خواهیم شنید، عزت حبیب‌نژاد است، اول سخنان او را می‌شنویم، وی در کنار پسرش نشسته که او نیز ممکن است چند جمله بگوید هر چند او در زمان وقایع، بسیار کوچک و نوزاد بوده است. حال نوبت را به او می‌دهم. متشکرم
عزت حبیب نژاد
همسر من سال ۶۰ در مهر ماه دستگیر شد و من و دختر یکساله‌ام دو ماه بعد دستگیر شدیم
دختر یکساله من سه ماه با من در یک اتاق کوچک در اتاق کوچکی بودیم که ۳۵ نفر در آن اتاق بودیم. بدون پنجره و هیچ امکانی ـ فقط دختر من نبود و سه بچه دیگر هم در همان اتاق در همان سن یک تا سه سال بودند. بچه من و آن بچه‌ها سه ماه بیرون رو ندیدند و فقط در آن فضا بودند. هر چقدر التماس میکردم اجازه بدهید که من بچه ام را بیرون بفرستم میگفتند که تا بازجویی تمام نشه اجازه نمیدهیم
خلاصه بازجویی تمام شد و بچه ام رفت بیرون ـ من هم بعد از دو سال آزاد شدم ـ همسرم هم بعد از سه سال و نیم .ابتدا به او سه سال حکم دادند و شش ماه هم اضافه حبس کشید و بعد از سه سال و نیم اوائل ۱۳۶۴ آزاد شد
ما دوباره زندگی مان را ازنو شروع کردیم و با دخترمون که خانواده خود را ندیده بود میخواستیم زندگی جدیدی را شروع کنیم ـ من باردار شدم و احسان بدنیا آمد ـ وقتی که او ده روز بیشتر نداشت دوباره به خانه ما ریختند و همسرم مهدی رو دستگیر کردن
هرچه میگفتیم چه اتفاقی افتاده جوابی نمیدادند ومهدی هم میگفت نمیدانم به چه علت مرا دستگیر میکنند
بعد به ما گفتند که ما فهمیدیم که یکی از دوستان او که قبلا زندانی سیاسی بوده و به اروپا رفته به او زنگ زده و در حد احوالپرسی. بخاطر همین در تابستان ۶۵ به او ۵ سال حکم دادند
من هم هر هفته که پنج شنبه ها ملاقات بود با دو تا بچه ام احسان وامینه دست شون رو میگرفتم و میبردم ملاقات. تا اینکه از اوائل یعنی از فروردین ماه سال ۶۷ شرایط زندان خیلی تغییر کرد.
یکسره بچه ها ممنوع الملاقات می شدند ـ چند تا از بچه ها رو تبعید کردند به تهران که یکی از دوستان نزدیک ما بود به اسم جعفر هاشمی و پنج نفر دیگرـ اینها رو به زندان اوین تبعید کردندـ خیلی شرایط خاص بود هر زمان ملاقات میرفتیم میگفتند که شما امروز ملاقات ندارید.
تا اینکه اوائل مرداد ۶۷ کلیه زندانیان سیاسی ممنوع الملاقات شدند هرچه ما میگفتیم جواب نمیدادند و با توهین و فحاشی زندان میگفت برو از دادسرا بپرس و دادسرا میگفت برو از سپاه بپرس و سپاه میگفت برو از زندان بپرس و فقط من نبودم و همه خانواده ها این وضعیت بودند. همسر من درزندان وکیل آباد مشهد بود و ما مشهد زندگی می کردیم
توی شهر مشهد پیچیده شده بود که یک عده ای از زندانیان سیاسی رو اعدام کردند ـ ولی ما هیچکدوم نمی تونستیم باور کنیم چرا که اینها همه حکم داشتند . خیلی از مادران میگفتند ازما سند خواستند وثیقه خواستند و قرار است بچه ما آزاد شود ولی همانها هم ممنوع الملاقات بودند.خلاصه این رفت و گذشت تا اینکه ۱۳ آبان۶۷ به پدر همسرم که در شهرستان بجنورد زندگی میکند به او زنگ زده و گفته بودند بیا دادسرای بجنورد باهات کار داریم و آنجا به او میگویند که ما دو ماه قبل مهدی رو اعدام کردیم و ازش تعهد کتبی میگیرند که تو حق برگزاری هیچگونه مراسمی را نداری و اگر مجلسی بگیری برای بچه های دیگرت و برای خودت خیلی بد میشودپدر همسرم میگوید اگر اعدام کردید کو جنازه اش و کو وسایلش؟ به او میگویند ما به هیچکس وسیله نمیدهیم و جنازه اش هم در بهشت رضای مشهد(قبرستان مشهد اسمش بهشت رضا است )دفن کرده ایم
بعد از اون خودشون خانواده ها را میخواستند دادسرا و یا اینکه یک جوری به خانواده ها خودشون اعلام میکردند.ولی وسیله نمی دادند
فقط میگفتند دفن شون کردیم تا اینکه از طریق یکی از خانواده ها که آشنایی توی به اصطلاح بهشت رضای مشهد کار میکرد بهش گفته بود از قول من نشنیده بگیر ولی من شاهد بودم که کامیون کامیون جنازه آوردند واینها رو در سه نقطه دسته جمعی دفن کردند. یکی از اون گورهای جمعی کنار قبر بچه های اعدام شده در سال ۶۰ بود که من الان عکسهای اون همراهم هست. یعنی عکس آن قسمتها و فیلم هاش رو دارم. بهشون میگه یک قسمت دیگه یک برج مانند و مخروط گلی آنجا بود در یک منطقه وسیعی که آنجا دفن شده بودند. قسمت سوم بهش میگفتیم کنار دیوار همون بهشت رضا بچه ها راجمعی دفن کرده بودند. یعنی سه نقطه مشخص بود
هر هفته جمعه ها صبح میرفتیم خانواده ها گل می آوردیم هر سه قسمت گلبارون میشد
ولی هر بار که دفعه بعد میرفتیم اینها رو دور انداخته بودند وسنگ ها را جمع کرده بودند و دوباره با بولدوزر صاف میکردند و یکسره خرابکاری میکردند. چند تا درخت اونجا بودند که خانواده ها و مادران داغدیده زیرسایه آن می نشستند که یک حال و هوایی عوض کنند ولی متأسفانه اون درختها رو هم قطع کردند. یعنی فقط میخواستند زجر بدهند خانواده ها رو. خلاصه خیلی خیلی خیلی به همه ما بد گذشت و کسانی که در این قتل عام در مشهد دست داشتند یکی حاکم شرع رازینی بود یک قاضی دجال و یکی حسینی بود که دادیار ناظر زندان بود و یکی هم ولی پور که این سه نفر نقش بزرگی در قتل عام بچه‌های مشهد داشتند
من الان امروز خیلی خوشحالم که شماها چنین جلساتی بپا کردین و ازتون خواهش میکنم صدای ما باشید این عامرین وعاملین جنایت هولناک رو به پای میز محاکمه بنشونید تا تاریخ بدونه دیگه هیچ جلادی هیچ دیکتاتوری به خودش اجازه نده که قتل عام کنه مردم ملتش رو
احسان قرایی
سلام خدمت همه دوستان
من زمانی که پدرم دستگیر میشود ۱۰ روز بیشتر نداشتم و زمانیکه اعدام شد دو ساله بودم
ولی بعدی که من میخوام در واقع در موردش صحبت کنم واز تجربه شخصی من هست و میخوام با شما در میون بزارم و شهادت بدهم در موردش شکنجه خانواده‌ها توسط رژیم بعد از قتل عام است ـ همانطور که یکی از شاهدین در پنل قبل گفت آنها فقط یک عضو خانواده رو اعدام نکردند بلکه کل خانواده رو درواقع کشتند به اشکال مختلف
من سه مورد رو میخواهم مثال بزنم برای این موضوع که همه آن هم خانواده خودم هستند که خودم به شخصه دیدم. یکی از آن مادربزرگ خودم است که بعد از سی سال هنوز که هنوزه چشم به در است و معتقد هست که یک شانسی وجود داره که رژیم این زندانیان و خصوصاً پسرش رو نکشته و این امید هر روز شعله وجود این زنی که الان در واقع ۸۶، ۸۷ ساله است را میخوره و به نوعی شکنجه روزانه است در طول ۳۰ سال
مورد دیگری که در مورد خانواده پدری من است در واقع عمه و عموهایم است که اینها تا سالهای سال اجازه ورود به دانشگاه و کار دولتی نداشتند. وعملا ازطریق حکومت سعی کرده بود که به هر شکلی که میتواند راه زندگی را برای اینها سلب کند.مورد آخری که میخواهم مثال بزنم یک جنایتی است که در واقع در حق پسر عموی پدرم اتفاق افتاد. او را قبل از قتل عام به جرم غیر سیاسی که مرتکب هم نشده بود دستگیر میکنند در حالیکه ۳۰ ساله بود ودستگیر می کنند و می‌برند تحت شکنجه که برای جرم معمولی سابقه نداشته ـ در این شکنجه‌ها مستمراً به او میگویند که شما همه منافق هستید و نسل شما باید منقرض شود.۶ ماه بعد از قتل عام در اسفند ماه ۶۷ این جوان که نامش ابوالقاسم قرایی بود به بهانه قاچاقچی مواد مخدر در ملاء عام اعدام میکنند ـ مسئله ای که خیلی جالب است که این فرد اصلا به این جرم دستگیر نشده بود ولی به این جرم بدون برگزاری دادگاه و روال قانونی که حداقل در مسائل غیر سیاسی آدم انتظار داره طی شود این راه هم اعدام میکنند
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر